Corona forceerde digitalisering, de crisis forceert decarbonisatie

Alle sectoren, niet alleen de energie-intensieve, hebben vandaag direct of indirect te lijden onder de hoge energieprijzen. Bovendien kampte onze economie de afgelopen maanden met een hoge inflatie van 10 procent of meer. Hierdoor voelen veel bedrijven een dubbele impact: een koopkrachtcrisis gekoppeld aan de energiecrisis.

Europa heeft sinds de Green Deal van 2019 heel uitgesproken klimaat- en energieambities. Het wil tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent zijn. Dat betekent dat we geen fossiele energiebronnen meer willen gebruiken, ofwel dat de emissies van het resterende verbruik opgevangen of gecompenseerd worden door een transformatie van het landbouwsysteem en het aanplanten van nieuwe bossen, zodat CO₂ uit de atmosfeer wordt gehaald. Deze ambitie vergt zware inspanningen, bijkomende investeringen en vooral de nodige coördinatie.

De energietransitie is geen nieuwe noodzaak, maar 2050 leek veraf. De zeer hoge gasprijzen – een gevolg van de oorlog in Oekraïne – zetten Europa ertoe aan om zich versneld los te koppelen van Russisch gas. Dit betekent dat ons fossiel energiegebruik tegen 2030 al enorm moet dalen. De transitiedeadline is met andere woorden met maar liefst twintig jaar vervroegd. 

Hoe pak je dit als bedrijf het best aan? De eerste stap is nagaan in welke mate je de eigen directe CO₂-uitstoot kan doen dalen. Breng in kaart welke stappen in jouw processen het meest koolstofintensief zijn en dus de grootste carbon footprint hebben. Kijk ook naar de indirecte emissies van alle grond- en hulpstoffen die ingevoerd worden vanuit alle uithoeken van de wereld. Eens er een compleet beeld ontstaat, kan je stap voor stap een strategie uitwerken om de voetafdruk zo efficiënt mogelijk te verminderen. Dit is geen evidente opgave. Wie hier nog nooit over nagedacht heeft, wordt overrompeld door extreem complexe vraagstukken en onzekerheden. 

Niet elke kleine kmo heeft genoeg tijd en mensen om hiermee bezig te zijn, dus samenwerken is fundamenteel. Gelukkig is er goed nieuws: de sectorfederaties kunnen een belangrijke rol spelen om kennis tussen bedrijven uit te wisselen en hen te helpen om in contact te komen met potentiële partners, zodat ze deze kwesties kunnen aanpakken. Bovendien financieren onze overheden onderzoek in deze materie, wat het financieel meer behapbaar maakt. Een laatste advies? Creëer meer interactie tussen de publieke en private sector. Het is in ieders voordeel om deze gedecarboniseerde boot niet te missen.

Samenwerken is fundamenteel om de CO₂-uitstoot te laten dalen.    

Johan Albrecht, Professor aan de faculteit Economie en Bedrijfskunde van de UGent