Officiële beroepskwalificaties voor de houtsector

Wat werknemers leren op de werkvloer bleef tot nu toe ‘onzichtbaar’. En dat in een gespannen arbeidsmarkt waar werkgevers steeds vaker hun medewerkers on the job opleiden. Sectororganisatie Woodwize brengt hierin verandering. Ze werkte samen met partners een leertraject op de werkvloer uit dat bekroond wordt met een beroepskwalificatie, voor de sector gelijkwaardig aan een diploma. Mathijs, Erwin, Kenny, Pieter en Ali stapten zonder diploma of vanuit een heel andere achtergrond de houtsector in en doorliepen als eersten het traject. Vanaf nu mogen ze zich volwaardig productieoperator hout of machinaal houtbewerker noemen. 

Minister Jo Brouns onderstreepte vorige week, bij de uitreiking van de eerste individuele beroepskwalificaties, het belang van deze nieuwe aanpak: “Vlaanderen kan nog heel wat stappen zetten in levenslang leren en werkplekleren. De werkvloer is de grootste leerschool van Vlaanderen. Met deze beroepskwalificerende trajecten op de werkvloer maakt Woodwize dit als eerste zichtbaar.”

Bart De Waele, coördinator van het ESF-project ‘WPL4BK – Levenslang gekwalificeerd werkplekleren in de houtsector’, reikte de eerste kwalificaties uit aan de vijf pioniers. “Samen met de bedrijven Bours, Decadt, De Stoffeerder, Galle houtbewerking, Lenzo, Unilin, sociale leerwerkplek De Sluis en VDAB ontwikkelden we vier beroepskwalificerende trajecten die haalbaar zijn voor zowel grote als kleine bedrijven. Intussen erkennen we liefst 238 modules voor werkplekleren. Wie niet de nood of de tijd heeft om een volledig traject af te leggen, krijgt een sectoraal competentiebewijs voor de afgelegde module(s). Door deze inspanningen konden we de afgelopen twee jaar 33 personen gekwalificeerd opleiden op de werkvloer. Vijf van hen ontvingen – vroeger dan verwacht – een volwaardige beroepskwalificatie. Deze verschijnen naast andere erkende diploma’s in de LED-databank (Leer- en Ervaringsbewijzen) van de Vlaamse Overheid. Leren op de werkvloer telt vanaf nu even hard mee als leren op de schoolbanken.”

De 23-jarige Mathijs Guerboo werkt bij Boomzagerij Decadt in Vlamertinge en behaalde als eerste een beroepskwalificatie productieoperator hout. “Deze kwalificatie leidt tot meer afwisseling in mijn job. Ik kan nu de volledige zaagstraat bedienen, instellen en onderhouden. Als de coördinator van de zagerij afwezig is, mag ik zelfs de leiding overnemen.” Zaakvoerder Stefan Decadt ziet beroepsgekwalificeerde medewerkers als een grote meerwaarde: “De kwalificatie geeft mij het vertrouwen dat mijn medewerkers goed opgeleid zijn en altijd de gevraagde kwaliteit afleveren.”  

Een bedrijf als Unilin dat hout gebruikt als grondstof voor een deel van haar producten had al heel wat interne opleidingen lopen, maar stemde deze nu af op de verwachtingen van de sector. Bart Den Tijn, trainingmanager bij Unilin in Wielsbeke: “Onze interne trainingen zijn nu klaar om gekwalificeerd te worden. Zo krijgen ze ook een externe waarde.” Voor Pieter Mekeirle, die een achtergrond heeft in de chemische sector, kwam het traject als geroepen. “Ik wil mijn job als operator goed uitvoeren, dus is het ideaal dat een plan aangeeft welke competenties ik op mijn eigen tempo moet aanleren, en dat iemand dat met mij opvolgt. 

Deze kwalificatie is een mooie erkenning van het werk dat ik geleverd heb voor mijn omscholing”, zegt Pieter.

Ook Ali, maatwerker bij sociale leerwerkplek De Sluis in Genk leerde al doende en pronkt nu trots met zijn beroepskwalificatie als machinaal houtbewerker. Kim Cuypers, coördinator van De Sluis vzw: “De mensen in onze maatwerkafdeling zijn vaak afgestudeerd in het Buitengewoon Onderwijs en vinden soms moeilijk hun weg. Deze erkenning vanuit de sector geeft hen een ongelooflijke boost.” “Op het moment dat een werkgever twijfelt om iemand aan te nemen, kan deze kwalificatie hen over de streep trekken om het te proberen”, vult Bart De Waele van Woodwize aan. “En elke gewonnen werknemer is een meerwaarde.” 

De werkgeversorganisaties uit de meubel- en houtsectoren zien de nood aan werkplekleren groeien in hun sector. “Enerzijds stellen we een mismatch vast tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Anderzijds weten we dat jobs op technologisch vlak voortdurend veranderen. Tot slot komen veel jongeren op de arbeidsmarkt zonder diploma. Als we hun competenties versterken, kunnen ze perfect ingezet worden in onze sector. Die drie zaken maken werkplekleren onmisbaar. Door middel van gestructureerde en erkende opleidingstrajecten op maat en op tempo van de lerenden en de bedrijven, willen we deze leervorm koesteren”, vertelt Wim van Goethem, coördinator opleiding en vorming bij Fedustria. “Het ondersteunen van dit traject biedt toekomst. Hoe beter het opleidingstraject, hoe sterker de sector. Mensen intern begeleiden is de beste school, maar door daar externe begeleiding vanuit de sector aan toe te voegen, hebben we alle middelen in handen om kwaliteit op de lange termijn te garanderen”, geeft Pascal Mageren van de Belgische Houtconfederatie nog mee.