Na het omzetherstel in de textiel-, hout- en meubelindustrie in 2021 is in 2022 de crisis terug

“De Belgische textiel-, hout- en meubelindustrie heeft een vrij goed jaar 2021 achter de rug, maar de toekomst ziet er heel wat minder rooskleurig uit”, aldus Fedustria, de beroepsorganisatie van de textiel-, hout- en meubelindustrie in ons land. In 2021 herstelde de omzet zich zowel in de textiel-, als de hout- en meubelindustrie na een moeilijk jaar 2020 (corona) om in totaal uit te komen op 10,9 miljard euro (+19,7 %). De omzet steeg evenwel voor zowat de helft als gevolg van de doorrekening van de gestegen grondstoffenprijzen. 

Fa Quix, directeur-generaal van Fedustria: “Door de reisbeperkingen en de sluiting van de horeca besteedde de consument opnieuw, weliswaar tijdelijk en vaak onvoorzien, meer aandacht aan de woning en het interieur. Deze trend begon al in de zomer van 2020 en hield aan tot en met de zomer van 2021. Vanaf het najaar 2021 verslechterde de conjunctuur in de textiel-, hout- en meubelindustrie: het economisch herstel werd onderuitgehaald door de exploderende energie- en grondstoffenprijzen. In het voorjaar van 2022 volgde dan de Russische invasie in Oekraïne, met opnieuw verstoringen in de toeleveringsketen (grondstoffen, onderdelen en materialen) als gevolg. Het ondernemers- en consumentenvertrouwen kreeg een flinke deuk.De consument houdt de vinger op de knip en stelt grote uitgaven uit. Fedustria verwacht dat de oorlog in Oekraïne – mede door de EU opgelegde sancties – een flinke rem zal zetten op productie, verkoop en investeringen in 2022.”

Naar aanleiding van de jaarlijkse Algemene Vergadering op woensdag 4 mei 2022 in Meise maakt Fedustria een balans op van het voorbije jaar, met een vooruitblik naar 2022 en verder. Uittredend voorzitter Francis Verstraete (Groep Masureel Veredeling) gaf tegelijk de fakkel door aan Jan Desmet (Decospan) die pleit voor het bewaken van de kostencompetitiviteit: “De torenhoge inflatie in België zet via het systeem van automatische loonindexering een forse stijging van de loonkosten in gang. Dit heeft een contraproductief effect: de koopkracht wordt er onvoldoende door beschermd want de Staat roomt te veel af, en de bedrijven verliezen aan rendabiliteit en concurrentiekracht. De stijgende transportkosten, de schaarste aan bepaalde grondstoffen
en zo meer leiden mee tot continue 

prijsstijgingen, waarvan we niet weten welke gevolgen ze finaal zullen hebben.”

Fedustria pleit er bij de federale regering voor om dringend een indexsprong te voorzien en zo de loonkostenstijgingen enigszins te milderen. Daarnaast pleit de organisatie voor een geplafonneerde index, beperkt tot een forfaitair bedrag boven een bepaalde loongrens. Daarnaast moeten nieuwe regeringsmaatregelen die de loonkosten van de bedrijven verder de hoogte injagen vermeden worden en minstens on hold gezet worden. Het gaat dan onder meer over de invoering van een individueel opleidingsrecht en verplichte jaarlijkse opleidingsplannen in het kader van de recente arbeidsdeal.

Ook op het vlak van energie blijven de kosten in België de pan uitswingen, niet alleen door allerhande netwerkkosten, taksen en heffingen, maar ook door de sterke stijging van de gas- en elektriciteitsprijzen. Fedustria dringt aan op een tijdelijk plafond op de energieprijzen voor de industrie en tijdelijke crisissteunmaatregelen zoals de EU het toelaat. 

De bedrijven worden geconfronteerd met de ene externe crisis na de andere. Nu de coronapandemie gaan liggen is, veroorzaakt de oorlog in Oekraïne opnieuw vele uitdagingen. Sommige bedrijven zien zich genoodzaakt productielijnen tot hele productiesites stil te leggen omdat ze niet meer rendabel kunnen draaien door de hoge kosten, of ze kampen met bevoorradingsproblemen. De productiebedrijven vragen daarom een verlenging van het soepele systeem van tijdelijke werkloosheid overmacht-corona tot minstens eind 2022. 

“De Russische invasie in Oekraïne is een afschuwelijke misdaad, die Fedustria streng veroordeelt”, klinkt het verder nog. “Dat we Oekraïne en zijn zwaar beproefdeburgers zoveel mogelijk moeten steunen, is vanzelfsprekend. Maar of een zoveelste EU-sanctiepakket daartoe de beste aanpak is, moet toch kritisch bekeken worden. Het kan namelijk niet de bedoeling zijn dat we met de sancties die voor de Russische overheid bedoeld zijn onze eigen Westerse economieën verder verzwakken?”

Filip De Jaeger, adjunct-directeur-generaal Fedustria: “We moeten voorkomen dat we onze eigen maakbedrijven in de voet schieten. Zo worden sommige houtbedrijven zwaar getroffen door het Europese importverbod op hout en houtproducten uit Rusland en Wit-Rusland. De prijzen van hout kennen nu al een hele tijd ongeziene hoogtes, onder andere door de massale opkoop van Europees rondhout door Chinese inkopers, in combinatie met het conflict in Oekraïne. Als bedrijven niet meer aan grondstoffen geraken om te produceren, dan dreigt een substantieel deel van onze maakindustrie en onze welvaart te verdwijnen. Daar winnen we niets mee.” Fedustria vraagt nadrukkelijk dat de genomen en eventueel nog te overwegen EU-sancties tegen het licht worden gehouden van de negatieve effecten op de eigen economie.

België behoort tot de Europese wereldtop inzake onderzoek en ontwikkeling, mede dankzij de vele O&O-inspanningen van de bedrijven. Nieuwe Fedustria-voorzitter Jan Desmet: “Naast kostenbewaking is investeren in innovatie even belangrijk voor de toekomst van onze maakindustrie.” Het fiscale O&O-ondersteuningsbeleid ligt evenwel steeds meer onder vuur. Dit is kortzichtig beleid. Fedustria pleit er bijgevolg voor om de fiscale stimuli van ons O&O-beleid maximaal te behouden. Uittredend voorzitter Francis Verstraete: “Naast innovatie in nieuwe producten moeten onze bedrijven ook investeren in de digitale en groene transitie. Dat kost de bedrijven handenvol geld. O&O-steun, ook vanuit de Gewesten, is broodnodig en een basisvoorwaarde voor de blijvende welvaartscreatie in ons land.”