Katholiek Onderwijs Vlaanderen nodigde Interieurbouw & Schrijnwerk uit voor een netwerkmoment waar leerkrachten hout konden proeven van 25 workshops. “Want onze scholen leiden niet de medewerkers van vandaag op, maar die van overmorgen. Om dat succesvol te doen, moeten we op de hoogte zijn van de nieuwste technologie en mogelijkheden”, aldus Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen.
Het netwerkevent ging door bij Philips Constant, leverancier voor industriële houtbewerkingsmachines. Werner Philips, één van de bestuurders, schetste hoe het bedrijf generaties lang een toonaangevende fabrikant van kwalitatieve hout-bewerkingsmachines was, maar onder leiding van de vierde generatie een omslag maakte naar trading met service. “Vandaag zijn we de exclusieve verdeler van topmerken zoals Holz-Her, Martin en Grundner. Met onze vooruitstrevende visie op het vlak van de automatisering van kmo’s en de industrie dragen we bij tot een efficiënt productieapparaat en snelle groei bij onze klanten”, licht hij toe.
Tijdens het event was de toonzaal niet alleen gevuld met de modernste machines, maar ook met zowat tweehonderd leerkrachten die jongeren een passie voor hout willen bijbrengen, alsook de nodige kennis van de nieuwste technologieën. Lieven Boeve: “Het beeld van een leerling die enkel met zijn overall aan de werkbank in de weer is met hamer en beitel is compleet achterhaald, ook al leeft het nog steeds bij veel mensen. Vandaag doen we vaker via een computer aan houtbewerking, waar leerlingen ontwerpen maken en die vervolgens doorsturen naar een machine.”
“Houtbewerking evolueerde lange tijd heel traag, maar digitalisering en automatisering hebben vandaag een grote impact op het vak. En dan moet nog blijken wat artificiële intelligentie voor de sector zal betekenen”, gaat Lieven verder. “De automatisering heeft de voorbije jaren inderdaad een grote vlucht genomen”, vult Werner Philips aan. “Steeds meer interieurbouwers zien zich genoodzaakt om erin te investeren omdat ze moeite hebben met het invullen van openstaande vacatures.” Zelf begeleidde hij tijdens het event een workshop over nesting en lichtte hij toe waarom efficiënte, manloze meubelproductie volgens hem het productiesysteem van de toekomst is, toch zeker wat plaatmaterialen betreft. Een andere workshop richtte zich op het topic ergonomie en toonde welke oplossingen er zijn om onder andere rug- en nekletsels te voorkomen.
“De timing was ideaal”, vertelt Ivan Demeyer, pedagogisch begeleider en studiegebiedverantwoordelijke bouw, hout en schilderwerk. “Normaal zou dit event in 2020 al doorgaan, maar de pandemie verhinderde dat. Sindsdien werden de eindtermen vernietigd en de leerplannen voor de tweede en derde graad vernieuwd. In september volgen er ook nieuwe leerplannen voor het zevende jaar. Onze leerkrachten moeten dus heel wat nieuw lesmateriaal ontwikkelen en met dit event willen we hen daarbij ondersteunen. Het doet me deugd om te zien dat zo veel leerkrachten uit de verschillende studierichtingen vrijwillig hun vrije woensdag ‘opofferen’ om zich hier te laten inspireren. Het toont hoe geëngageerd ze zijn.”
Aan inspiratie geen gebrek met workshops die onder andere inzoomden op projectmatig werken, duaal leren, stabiliteit, 3D-meten, ontwerpen in 3D en inclusief lesgeven zodat ook leerlingen met een beperking succesvol aan de lessen kunnen deelnemen. De sessie rond CNC kon op veel bijval rekenen, want de nieuwe leerplannen bepalen dat leerlingen daar nu al in de tweede graad mee aan de slag gaan. “De klemtoon verschuift van het puur manuele naar computergestuurd werken, al blijft er uiteraard ook aandacht voor belangrijke manuele technieken”, legt Ivan uit.
Na deze vernieuwingsronde zijn de leerplannen beter afgestemd op de huidige beroepskwalificaties. Maar Lieven Boeve waarschuwt: “Wij leiden niet de werknemers van vandaag op, en zelfs niet die van morgen, maar die van overmorgen. Enkel als het onderwijs en de bedrijfswereld elkaar goed begrijpen, kunnen we vooruitgang blijven boeken.” Lieven en Ivan pleiten dan ook voor vergaande kennisdeling en samenwerking, waarbij bedrijven zich bereid tonen om stages te begeleiden en hun infrastructuur ter beschikking te stellen voor werkplekleren. Het zijn uitdagende tijden voor alle partijen.
Samenwerking is een woord dat we vaak horen vallen. Ook VDAB is vragende partij. De organisatie ontwikkelde met allerhande partners, waaronder Woodwize en andere scholenkoepels, online lesmateriaal dat niet alleen nuttig kan zijn voor leerkrachten en hun leerlingen, maar voor iedereen die in de sector actief is. Kostprijsberekening, planlezen, duurzaam bouwen, houtkennis, houtdeterminatie, CNC-gestuurde houtbewerkingsmachines, veilig op het dak en een basis elektriciteit voor de interieurbouwer: er zijn al heel wat modules beschikbaar en er zijn er nog meer in ontwikkeling. Het taalgebruik is eenvoudig en met veel duidelijke filmpjes is het lesmateriaal ook voor anderstaligen toegankelijk. Oefeningen en doe-opdrachten houden de cursisten bij de les, en het systeem geeft onmiddellijk feedback.
De leerkrachten zijn alvast enthousiast. “Het is niet altijd evident om goed lesmateriaal te vinden of te ontwikkelen, zeker als het om heel specifieke vaardigheden gaat, zoals het leggen van plafonds. Ik kende het initiatief nog niet, maar ga het zeker verder bekijken”, klinkt het bij één van de leerkrachten die deze sessie bijwoonde.
Na afronding van de workshops kregen de leerkrachten de kans om de machines in de toonzaal in werking te zien, want uiteraard is niet elke school uitgerust met dergelijke technologische hoogstandjes. Missie geslaagd: niet alleen werden de leerkrachten hier vandaag ondergedompeld in een bad van nieuwe ontwikkelingen, ze leerden ook veel van elkaar en wisselden tussen de workshops en demonstraties door enthousiast ervaringen uit.